Σήμερα, σχεδόν κάθε γυναίκα πριν προσέλθει στον Γυναικολόγο για επιβεβαίωση μίας κύησης, έχει προηγουμένως ένα θετικό τεστ (ούρων ή αίματος) εγκυμοσύνης ή καθυστέρηση ενός κύκλου περιόδου.
Εάν για πρώτη φορά βρίσκεται αντιμέτωπη με την πιθανότητα να κυοφορήσει, είναι επίσης πιθανόν, να είναι μεν ευτυχής, αλλά «πελαγωμένη» για όλα όσα σημαίνει μία εγκυμοσύνη.
Η πρώτη και σημαντική απόφαση, είναι η επιλογή Μαιευτήρα – Γυναικολόγου, με κριτήρια την επιστημονική επάρκεια και την εμπειρία να αντιμετωπίσει ακόμη και τα πιο δύσκολα. Έχει όμως ιδιαίτερη σημασία και ο εξοπλισμός του Ιατρείου, διότι συμβάλλει καθοριστικά στην καλύτερη δυνατή παρακολούθηση τόσο της εγκύου όσο και του εμβρύου, κατά τη διάρκεια της κύησης.
Ο Δρ. Αραμπατζής Αναστάσιος, Χειρουργός Μαιευτήρας στην Κομοτηνή, από το 1990 με τεράστια εμπειρία περιστατικών, διετέλεσε:
- Ειδικός στο Εργαστήριο Υπερηχογραφίας του Δ.Π.Θ για τον προγεννητικό έλεγχο και κυρίως για την έγκαιρη υπερηχογραφική εκτίμηση του εμβρύου και του πλακούντα και την αντιμετώπιση κυήσεων υψηλού κινδύνου.
- Εκπαιδευθείς στο King College School (Λονδίνο), στην υπερηχογραφική προγεννητική διάγνωση των συγγενών ανωμαλιών.
- Διαθέτει στο Ιατρείο 4D Υπέρηχο για τον έλεγχο της κύησης, με σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), (Samsung V7)
Πώς γίνεται η παρακολούθηση της κύησης
Η κύηση διαρκεί 40 εβδομάδες (από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου) και χωρίζεται σε τρία τρίμηνα. Στο κάθε ένα από αυτά, διενεργούνται διαφορετικές εξετάσεις και διαδικασίες παρακολούθησης.
1ο τρίμηνο κύησης (από 5η έως 14η εβδομάδα)
Κατά την πρώτη επίσκεψη στον Μαιευτήρα (συνήθως κατά την 5η – 7η εβδομάδα κύησης) γίνεται επιβεβαίωση της κύησης, πλήρης εργαστηριακός έλεγχος και σχεδιασμός του πλαισίου παρακολούθησης της εγκυμοσύνης, αναλόγως του κάθε περιστατικού. Συγκεκριμένα:
- Λήψη ιστορικού της γυναίκας
- Κλινική εξέταση με επιπλέον καταγραφή βάρους, μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, κ.α
- Διακολπικό υπερηχογράφημα όπου θα φανούν η θέση και τα χαρακτηριστικά του σάκου της κύησης, αλλά και ο αριθμός των σάκων κύησης εάν υπάρχει πολύδυμη κύηση. Επίσης, θα διαπιστωθεί η ύπαρξη εμβρύου και πιθανώς η καρδιακή λειτουργία του. Εάν δεν εντοπίζεται υπερηχογραφικά ο σάκος κύησης, γίνεται εργαστηριακός προσδιορισμός της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (β-hCG) με επανάληψη σε 48-72 ώρες για να διαπιστωθεί εργαστηριακά, εάν υπάρχει ενδομήτρια ή εξωμήτρια κύηση.
- Συνταγογράφηση ολοκληρωμένων αιματολογικών εξετάσεων αίματος, ούρων, προσδιορισμός ομάδας αίματος και Rhesus, Γενική αίματος, σάκχαρο, ουρία, κρεατινίνη, ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης και τεστ δρεπάνωσης, έλεγχος για σύφιλη, ηπατίτιδα Β και C, HIV , HBSAg, λοιμώξεις, τοξόπλασμα, ερυθρά, κυτταρομεγαλοϊό -CMV). Ανάλογα με το ιστορικό της γυναίκας, μπορεί να γίνει λήψη κολποτραχηλικού επιχρίσματος για κυτταρολογικό έλεγχο (test-Pap) και καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος.
- Σε Rhesus αρνητικές εγκύους με Rhesus θετικό τον σύζυγο, δίνεται μία πρώτη δόση ανοσοπροφύλαξης anti-D που θα επαναληφθεί στις 28 - 32 εβδομάδες και θα επαναληφθεί μετά τον τοκετό.
- Ο ιατρός θα δώσει πλήρεις οδηγίες για τη διατροφή και τις δραστηριότητές της εγκύου για τους επόμενους 9 μήνες, θα συμπληρώσει τον οργανισμό της με σκευάσματα που βοηθούν στην ανάπτυξη του εμβρύου (φυλλικό οξύ, βιταμίνη D κ.α).
Από την 11η έως τη 14η εβδομάδα κύησης, θα διενεργηθεί το υπερηχογράφημα Α΄ επιπέδου – αυχενικής διαφάνειας που μαζί με αιματολογικές εξετάσεις B-HCG και PAPP.A, για τον προσδιορισμό του κινδύνου και ύπαρξη χρωμοσωμικών ανωμαλιών. Επίσης, υπάρχει και ο Μη Επεμβατικός Προγεννητικός Έλεγχος (NIPT).
2o τρίμηνο κύησης (15η έως 28η εβδομάδα)
Στο 2ο τρίμηνο της κύησης, ο έλεγχος γίνεται κάθε 3 εβδομάδες με πλήρη παρακολούθηση της εγκύου (μέτρηση σωματικού βάρους και αρτηριακής πίεσης, αιματολογικές εξετάσεις και εξέταση ούρων) και του εμβρύου.
Από την 18η έως την 24η εβδομάδα κύησης θα διενεργηθεί το υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου, το οποίο ελέγχει την ανατομική και λειτουργική υγεία του εμβρύου.
Από τα ευρήματα του μπορεί να προκύψει η ανάγκη η έγκυος να υποβληθεί σε αμνιοκέντηση ή βιοψία τροφοβλάστης (χοριακών λαχνών), για τον έλεγχο του γενετικού υλικού του εμβρύου, όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή ιστορικό γενετικά κληρονομούμενων παθήσεων.
3ο τρίμηνο κύησης (29η έως 40η εβδομάδα)
Στο τελευταίο τρίμηνο κύησης και ιδιαίτερα μετά τις 34 εβδομάδες ο έλεγχος της κύησης από τον ιατρό, γίνεται κάθε 1-2 εβδομάδες. Παρακολουθείται υπερηχογραφικά η ανάπτυξη του εμβρύου και ο παλμός της καρδιάς του.
Σε περίπτωση αναιμίας ή διαβήτη κύησης ή προεκλαμψίας της μητέρας, διενεργούνται επαναληπτικές εξετάσεις αίματος και δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες.
Στις 32-34 εβδομάδες εκτός από το υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου θα γίνει και Doppler εμβρυϊκών αγγείων.
Καθώς πλησιάζει ο τοκετός, η γυναίκα προσέρχεται για έλεγχο κάθε εβδομάδα. Στις συναντήσεις αυτές, οι παλμοί της καρδιάς του εμβρύου και οι συσπάσεις της μήτρας ελέγχονται με καρδιοτοκογραφία. Ελέγχεται επίσης και με Doppler η οξυγόνωση του εμβρύου.
Οι επισκέψεις στον Μαιευτήρα κατά το τελευταίο τρίμηνο της κύησης, είναι η περίοδός όπου θα συζητηθούν ο τρόπος που επιθυμεί η γυναίκα να γεννήσει και όλες οι άλλες αναγκαίες πληροφορίες, ώστε να αισθάνεται ενημερωμένη και ασφαλής, έτοιμη για το υπέροχο ταξίδι της νέας ζωής με το νεογνό της.